Στην παραλία
του Κοτσιά, ολόλευκο, μοναχικό, το συνατάς στο περπάτημα σου
λίγο πιο πάνω από εκεί που σκάει το κύμα. Είναι το Κρίνο της θάλασσας που στην
ακτή μοναχικό, μέσα στον ζεστό Αύγουστο προβάλλει από την καυτή και στεγνή
άμμο, δυνατό και ανθεκτικό, όμορφο μοναδικό, ένα δώρο του γιαλού. Είναι ο
κρίνος της άμμου, ο ανθός του γιαλού που μοιάζει ως ένα ταπεινό Χαίρε της φύσης
ανάμεσα στην κάψα του καλοκαιριού.
Η
παραθαλάσσια περιοχή Κοτσιας είναι ένας μεγάλος κόλπος με
σκεπασμένη την μακριά παραλια απο τόνους πεντακάθαρου άμμου που ξεβράζει
συνεχώς η θάλασσα. Είναι θάλασσα που επηρεάζεται από δυνατά και αντίθετα
ρεύματα που συγκρούονται και ανακυκλώνονται δημιουργώντας κόντρα αντίθετα
κύματα με αποτελεσμα να ξεβράζει αμέτρητους τόνους άμμου στην παραλια. Στη
παλιά λαϊκή Κυπριακή γλώσσα οι κάτοικοι όταν ήθελαν να πουν ότι ο Θεός στέλλει
αγαθά, χρησιμοποιούσαν τη λέξη «Κοτσιά ο Θεός». Η λέξη κοτσιώ σημαίνει σπέρνω
και από το ρήμα κοτσιώ, έμεινε στην περιοχή το τοπωνύμιο «Κοτσιάς», θέλοντας
έτσι οι ντόπιοι να πουν ότι αυτή η περιοχή κοτσιά άμμο. Έλεγαν ακόμη ότι άμα
είχε πολλη τρικυμία αλλά δεν έβγαζε αμμο, ήταν γιατί τα δυνατά ρεύματα την
παρέσερναν στα βαθιά. Όταν αυτό συνέβαινε, στα μέρη της παραλίας που έσκαγαν τα
κύματα αντί άμμου έμεναν σωροί από πέτρες. Από τη δύναμη των κυμάτων, όταν οι
πέτρες χτυπώντας αναμεταξύ τους, παρήγαγαν ένα δυνατό πέτρινο ήχο που ακουγόταν
μέχρι το χωριό, οι παλιοί κάτοικοι έλεγαν ότι ήταν σημάδι για επερχόμενες
καλοκαιρίες
Η παραλια
του «Κοτσιά» είναι ιδανικός τόπος για λουόμενους όταν δεν υπάρχουν τρικυμίες,
αλλά υπάρχει κίνδυνος όταν υπάρχουν ρεύματα, γιατί εύκολα παρασύρουν τους
απρόσεκτους και πολλές φόρες υπήρξαν περιστατικά πνιγμών.
Πανω σ αυτή
την κατάλευκη αμμουδιά, βλαστάνει το κρίνο του γιαλού, ένα πανέμορφο και
μοσχομύριστο λουλούδι που είναι είδος ενδημικό. Που το συναντούμε μόνο στη
περιοχή «Κοτσιάς» ανάμεσα Χλώρακας Λέμπας και Κισσόνεργας, και ύστερα το
ξαναβρίσκουμε στον Ακάμα και στον Πύργο Τυλληρίας. Είναι το άνθος του γιαλού,
το κρίνο της θάλασσας που αν δεν καταστραφεί από τον άνθρωπο, μπορεί να
ξαναβλαστήσει τον επόμενο χρόνο.
Θεωρείται
προστατευόμενο είδος, και λόγω της περιορισμένης εμφάνισής του, απαραίτητα
προέχει η προστασία του . Είναι ένα απο τα σπάνια φυτά, και είναι ένα
καλλωπιστικό στολίδι της φύσης. Χαρακτηριστικό του είναι η δυνατή και γλυκιά
μυρωδιά. Φυτρώνει σε αμμώδεις παραλίες και σε αμμόλοφους, ακόμα και σε μακρινή
απόσταση από τη θάλασσα. Ανθίζει ανάμεσα στον Αύγουστο και τον Οκτώβρη.
Άνθος και φύλλα εμφανίζονται μέσα από την καυτή άμμο. Τα άνθη του
μισανοίγουν πριν δύσει ο ήλιος για να φτάσουν στο ζενίθ του ανοίγματος όσο η
νύχτα προχωρεί. Τα φύλλα του είναι σαρκώδη, γκριζοπράσινα και σε σχήμα
λουρίδας, ενώ οι καρποί του είναι μεγάλοι, σε σχήμα βολβού. Όταν οι
καρποί ωριμάσουν, πετάγονται απο μέσα τους κατάμαυροι σαν κάρβουνα σπόροι,
μεγάλοι, πολυγωνικοί και μαλακοί. Καθένας τους κρύβει στο κέντρο του ένα μικρό
βολβό που είναι ο πραγματικός σπόρος. Αυτός θα θαφτεί στην άμμο και θα
μεγαλώνει, ψάχνοντας όλο και πιο βαθιά να βρει υγρασία για να ζήσει. Όσοι
επιζήσουν μετά 4-5 χρόνια θα καταφέρουν να ανθίσουν και να συνεχίσουν τον κύκλο
της ζωής τους.
Έχει
παραισθητικές ιδιότητες. Ο βολβός του είναι είδος κρεμμυδιού, χρησιμοποιείται
ως αντίδοτο σε δηλητηριάσεις και σε μαγιές. Χρησιμοποιείται ως τονωτικό και
ειδικά του καρδιακού και νευρικού συστήματος, είναι ακόμα αντιβακτηριδιακό,
αντιμυκητιακό, αντιφλεγμονώδες, αντιπαρασιτικό και πολλά συστατικά έχουν
ανιχνευθεί σε αυτό με αντιβιοτική δράση σε πολλές ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ,
αλλά και σαν τονωτικό της μνήμης, έχει επίσης χρησιμοποιηθεί ως σηπτικό
μαλακτικό αλλά και για παθήσεις των νεφρών.