ΜΑΝΔΡΑΓΟΡΑΣ. Στη Χλώρακα το ονόμαζαν Μούσκο ή
Αρκάδρωπο. Μούσκο το ονόμαζαν διότι όταν ο καρπός του ωρίμαζε, είχε μια ωραία
μυρωδιά. Αρκάδρωπο το ονόμαζαν διότι οι ρίζες του έμοιαζαν με αγριάνθρωπο).
Ένα επικίνδυνο φυτό με παράξενους θρύλους και απίστευτες παραδόσεις
O Μανδραγόρας είναι φυτό με μεγάλα φύλλα και ρίζα
διχαλωτή που μοιάζει με ανοιχτά πόδια ανθρώπου που στέκεται όρθιος.
Ο θρύλος μιλάει για
αυτοτιμωρία κάποιου που ερωτεύτηκε
μια νεράιδα και όταν αυτή έχασε την ζωή της θέλησε να την ακολουθήσει και
ζήτησε και τον έθαψαν όρθιο δίπλα της και όταν κάποιος δοκίμαζε να τον
ξεριζώσει, ο θορυβος που έκανε ήταν
υπόκοφος μέχρι εκκοφαντικος σαν μια
στριγκλιά που σκότωνε ή τρέλαινε αυτόν που το προσπαθύσε.
Η διχαλωτή ρίζα του
παρομοιάζονταν με ανθρώπινο σώμα και πίστευαν ότι είχε δυνάμεις από τα σκοτεινά
πνεύματα της γης. Για να ξεριζώσουν το μανδραγόρα έπρεπε να το κάνουν μόνο
μεσάνυχτα και μετά από απαραίτητες προσευχές και τελετουργίες. Κάποιος
ζωγράφιζε τρεις κύκλους γύρω από το φυτό με ένα μυτερό κλαδί ιτιάς και μετά
έδεναν ένα μαύρο σκύλο στο φυτό με ένα σπάγκο ώστε τοιουτοτρόπως να ξεριζωθει
χωρίς ανθρώπινα χέρια να έρθουν σε επαφή με το φυτό.
Το μανδραγόρα περιέβαλαν με
μυστηριώδεις υπερφυσικές δυνάμεις που ήταν πιστευτές σε αυτούς που πίστευαν
στις δεισιδαιμονίες. Οι παλιοί μάγιστρο το χρησιμοποιούσαν σαν αφροδισιακό και
γονιμοποιιτικό, και διέδιδαν ότι δεν έπρεπε να το πλησιάσει κανείς, γιατί θα
κυριευτεί απο δαίμονες, και ότι μπορούσε να μαζευτεί μόνο τα μεσάνυχτα στη χάση
του Φεγγαριού με παρουσία σκύλου για να μην πλησιάζουν τα δαιμόνια.
Σε μεγάλες ποσότητες δρα στο
κεντρικό νευρικό σύστημα με πρώτο σύμπτωμα την απώλεια όρασης, ακολουθεί
παραλήρημα, καταστολή και τελικά ο θάνατος.
Από το φυτό αυτό
κατασκευάζονται υπνωτικά φάρμακα.
Κατά τον μεσαίωνα το
χρησιμοποιούσαν σαν ηρεμιστικό για τους μελλοθάνατους με σταύρωση.
Τα φύλλα του είναι ωφέλιμα
για τις φλεγμονές των ματιών και των ελκών. Η ρίζα του παύει τους πόνους των
αρθρώσεων. Όσοι πρόκειται να ακρωτηριασθούν ή να καούν λαμβάνουν μανδραγορίτη
οίνο και δεν θα πονούν την ώρα της επέμβασης.
Τα άνθη παράγουν ένα σφαιρικό
λείο καρπό σαν μικρό μήλο που γίνεται κίτρινος όταν ωριμάσει. Η σάρκα του
καρπού είναι γεμάτη και έχει ένα δυνατό άρωμα σαν του μήλου.
Αναφέρεται ότι οι Αρχαίοι από
τη ρίζα του παρασκεύαζαν φίλτρα ερωτικά και γι αυτό η Αφροδίτη λεγόταν και
Μανδραγορίτις. Επίσης όποιος χρησιμοποιούσε τα οφέλη του φυτού, εκτός της
σεξουαλικής ικανότητας, είχε προστασία από δηλητηριάσεις και κακώσεις, επίσης
αποκτούσε πλούτο υγεία και μακροζωία. Οι αρχαίοι Έλληνες το ονόμαζαν «μήλο του
έρωτα», οι Άραβες «μήλο του διαβόλου», και
οι Εβραίοι το αποκαλούσαν «τα μήλα της αγάπης».
Την ερωτική και μαγική
ιδιότητα λέγεται την απέκτησε από την μάγισσα Κίρκη ότι από αυτό το υγρό έδωσε
στους άνδρες του Οδυσσέα και τους μεταμόρφωσε.
Άλλες παραδόσεις πιστεύουν ότι
γιατρεύει τις στείρες γυναίκες!
Ακόμα από την εποχή της βίβλου
στην Γένεση υπάρχουν αναφορές για την χρήση του Μανδραγόρα σαν αφροδισιακό και
σαν βοτάνι για τεκνοποιία. Η Ραχήλ απελπισμένη που δεν έκανε παιδιά με τον
Ιακώβ κατέφυγε στον μανδραγόρα για να γεννήσει τον Ιωσήφ.
Στο μεσαίωνα το φυτό το έλεγαν
επίσης “μήλο του σατανά” και πίστευαν ότι προκαλούσε τρέλα. Πίστευαν ότι κάτω από
τα δέντρα που γίνονταν απαγχονισμοί φύτρωνε μανδραγόρας από το σπέρμα των
κρεμασμένων.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΤΑΠΑΚΟΥΔΗΣ