Αρχαιολογικά ευρήματα δεικνύουν ότι η Χλώρακα κατοικείτο από αρχαιοτάτων χρόνων, όμως ένεκα της δύσκολης διαβίωσης των κατοίκων καθώς τα εδάφη της ήσαν πέτρινα και άγονα, μέχρι πρότινος ήταν αραιοκατοικημένη με ελάχιστους κατοίκους, έτσι που ο τόπος εκ φύσεως ήταν βλαστημένος με όλα τα είδη άγριας χλωρίδας που ευδοκιμεί στην Κύπρο.

Καθώς όμως στα τέλη του προηγούμενου αιώνα ο κόσμος άκμασε, ντόπιοι και ξένοι επιχειρηματίες ξεχέρσωσαν εξ ολοκλήρου τη φύση μετατρέποντας τη μικρή κοινότητα σε τσιμεντούπολη. Όλη η άγρια χλωρίδα και πανίδα εξαφανίστηκε και σκεπάστηκε κάτω από δρόμους και κτίρια μεγαθήρια. Η ιθαγενής χλωρίδα εξέλειπε σχεδόν παντελώς, και στις αυλές των ψηλών κτιρίων φυτεύτηκαν ως επί το πλείστον ξενόφερτα δέντρα και λουλούδια.

Στη διάρκεια της δικής μου γενιάς έλαχε να επισυμβεί αυτό το μεγάλο κακό, έτσι εγώ έχοντας συναισθήματα ενοχής γι αυτή την καταστροφή, αποφάσισα να περιγράψω μερική ντόπια χλωρίδα ώστε μέσω της ανάγνωσης των γραπτών μου, οι επόμενες γενιές να γνωρίσουν μερικά από τα αμέτρητα είδη άγριας χλωρίδας που βλάσταινε έναν παλαιότερο καιρό στη Χλώρακα.

Η ΑΝΕΜΩΝΗ

Η ανεμώνη το όνομα της είναι ελληνικό. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η ανεμώνη ξεπήδησε από τα δάκρυα της Αφροδίτης, όταν αυτή θρήνησε το θάνατο του Άδωνη. Συμβολιζεί το εφήμερο,το περαστικό, την μοναξιά και την απλότητα.

Λέει ακόμα ο αρχαιοελληνικός μύθος πώς, όταν ο Άδωνης βγήκε για κυνήγι στο δάσος τον παραφύλαξε ο θεός Άρης που τον ζήλευε γιατί η Αφροδίτη τον παράτησε για χάρη του.
Μεταμορφώθηκε σε άγριο κάπρο, του επιτέθηκε και τον πλήγωσε  θανάσιμα.
Η Αφροδίτη άκουσε τα βογκητά του και έσπευσε να τον βρει, όμως ήταν πια αργά.
Απαρηγόρητη  πήρε στην αγκαλιά της το  άψυχο σώμα του και ράντισε με νέκταρ την πληγή.
Από το μείγμα που έκαναν το νέκταρ με το αίμα ξεπήδησε ένα όμορφο λουλούδι.  Μόνο που η ζωή αυτού του λουλουδιού κρατάει λίγο. Όταν ο άνεμος φυσάει κάνει  τα μπουμπούκια του φυτού να ανθίσουν και ύστερα ένα άλλο φύσημα  παρασέρνει τα πέταλα μακριά.
Έτσι το λουλούδι αυτό ονομάστηκε ανεμώνη επειδή ο άνεμος  βοηθάει να ζήσει, μα κι να πεθάνει.


Η  ανεμώνη είναι εξαπλωμένη σε ολόκληρο τον κόσμο ως αυτοφυής ή ως καλλιεργούμενη, και η ονομασία της προέρχεται από τη λέξη άνεμος καθώς οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τα φυτά αυτά άνθιζαν μόνον όταν φυσούσε άνεμος. Ήθελε ο μύθος η ζωή αυτού του λουλουδιού να κρατάει λίγο. Ήθελε όταν ο άνεμος φυσούσε να κάνει  τα μπουμπούκια του να ανθίζουν, και όταν ξαναφυσούσε τα πέταλα του να παρασέρνονται μακριά και να τελειώνει η ζωή του. Έτσι το λουλούδι αυτό ονομάστηκε ανεμώνη επειδή ο άνεμος  βοηθάει την ανθοφορία του αλλά και την παρακμή του

ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΒΟΤΑΝΑ - ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

Κυριάκος Ταπακούδης:

Με πολλή προσεκτική μελέτη απο διάφορα βιβλία, συγκέντρωσα εδω οσο πιο απλά γίνεται, τα στοιχεία αυτά, για μια απλή προκαταρκτική ενημέρωση περί των Κυπριακών βοτάνων, και των θεραπευτικών των ιδιοτήτων. Τα πιο πολλά βότανα πίνονται σε τσάι κρύο η ζεστό (αφου πρώτα ζεσταθεί). Για να υπάρχει αποτέλεσμα, πρέπει να χρησιμοποιείται το κατάλληλο βότανο για την κάθε περίπτωση, και να παίρνεται τρεις φόρες την ημέρα.

Α
άγχος: τσουκνίδα, θυμάρι, μαντζουράνα, μαϊντανός, μαρούλι
αδυναμία-ατονία: ρίγανη, φασκόμηλο, δάφνη, μαντζουράνα, πιπεριές, σκόρδο
αδυνάτισμα: σέλινο, μάραθος
αμυγδαλές: φασκόμηλο, θυμάρι, μαντζουράνα, δυόσμο
αναιμία: φασκόμηλο, τσουκνίδα, θυμάρι, ντομάτα
ανησυχία: λεβάντα
ανορεξία: σκόρδο, πορτοκάλι, ραδίκι, μάραθο, κέδρος, λεμόνι, μοσχοκάρυδο, ρίγανη, βασιλικός πολτός, γκρειπ φρουτ, μαϊντανός, φασκόμηλο, σέλινο.
αντιβίωση: λεβάντα
αεροφαγία: δάφνη
αιμορροΐδες: αφέψημα μαϊντανού, χαμομήλι, πήγασος, δάφνη, κρεμμύδι, μελιτζάνα, παντζάρι, λάχανο, πεπόνι, πατάτα, φασκόμηλο, γιαούρτι. (Κοπανάμε φρέσκα φύλλα Αγκινάρας τα βάζουμε στο μέρος που πονάμε)
ανοσοποιητικό σύστημα: μανιτάρι
αντιβηχτικό: ρεπάνι
άσθμα: ευκάλυπτος, αφέψημα απο φύλλα συκιάς, θυμάρι, κρεμμύδι, μάραθο, σέλινο
αρθρίτιδα: θυμάρι, σκόρδο, τσουκνίδα, αγρέλια, αγκινάρα, λάχανο, αγγούρι, ραδίκι, κρεμμύδι, κεράσι, φράουλα, λεμόνι, μήλο, ντομάτα, γκρέιπ φρούτ, ρεπάνι, σταφύλι, ρεπάνι.
αρθριτικά-ρευματισμοί: ραδίκια, Δάφνη, (Βράζουμε καρότα και πίνουμε το ζουμί τους μια φορά την ημέρα)
αρτηριοσκλήρωση: σκόρδο, αγκινάρα, καρότο, κρεμμύδι, κεράσι, φράουλα, σιτάρι, μαγιά μπύρας, μήλο, καρύδι, ντομάτα
άφθες: φασκόμηλο, χαμομήλι
αϋπνίες: χαμομήλι, μαντζουράνα, δυόσμος, ευκάλυπτος, λεβάντα, βασιλικός, μαρούλι, μήλο, ρίγανη, ροδάκινο
αφροδισιακά: τσουκνίδα, σέλινο
Β
βηχας: χαμομηλι, ριγανη, θυμαρι, κρεμμυδι, μαιντανος, ματζουρανα, φασκομηλο, μολοχα, σκορδο, φρεσκο γλυκανισο, βασιλικος, καροτο, λαχανο, συκο, μαρουλι, αμυγδαλο, μελι, σελινο, μαραθος
βλεφαρα: χαμομηλι
βραχνιασμα: φασκομηλο
βρογχιτιδα: ριγανη, μαραθος, σκορδο
βρογχοκυλη: σκορδο
Γ
γαστριτιδα: φασκομηλο, θυμαρι, χαμομηλι, μολοχα, φασκομηλο, καροτο, λαχανο, μαραθο συκο, μαρουλι, λεμονι, πιπερια, μελι, πατατα, γιαουρτι, κολοκυθι.
Γηρας: σκορδο, πορτοκαλι, καροτο, λαχανο, κερασι, κρεμμυδι, συκο, λεμόνι, μηλο, φουντουκια, βασιλικος πολτος, γκρειπ φρουτ, γιαουρτι.
γριππη: θυμαρι, φασκομηλο, ευκαλυπτος, κρεμμυδι, μαραθος, σκορδο, πορτοκαλι, κανελλα, λαχανο, λεμονι, μελι, γιαουρτι.
Δ
δερματοπαθειες: χαμομηλι, μολοχα
διαρροια: ροδι, ριγανη, κυδωνι, θυμαρι, κρεμμυδι, σκορδο, φασκομηλο, χαμομηλι, πατατα, κανελλα, καροτο, λαχανο, λεμονι, μηλο, ρυζι, θρουμπι, γιαουρτι, ριγανη, δυοσμος, μαυρο τσαι
διαβητης: Μαντζουράνα, μανιταρι
διψα: γλιστιριδα
διουριση: χαμομηλι, τσουκνιδα, μαιντανος, μαραθος
δυσπεψια: δυοσμος, χαμομηλι, κρεμμυδι, πατατα
δυσκοιλιοτητα: χαμομηλι, ριγανη, κριθαρι, σκορδο, καρπουζι, αγγουρι, ντοματα, πορτοκαλι, καροτο, λαχανο, ραδικι, κερασι, κρεμμυδι, συκο, φραουλα, σιταρι, μαρουλι, μπίρας, αμυγδαλο, μηλο, μελιτζανα, πεπονι, ελια, πατατα, ροδακινο, τομάτα, ρυζι, σταφυλι, γιαουρτι, κολοκυθάκι
δυσφορια: λεβαντα
Ε
εγκαυματα: τριανταφυλλο, χαμομηλι
εκζεμα: μολοχα
ελκος: πατατα, τσουκνιδα
εξανθηματα: χαμομηλι
εντερικες παθησεις, παράσιτα, ταινίες: σκόρδο, κρεμμύδι, φασκομηλο, δαφνη
ελλειψη σιδηρου: τσουκνίθα
ελκος: μολοχα
εμμηνοπαυση: φασκομηλο
εμμηνοροη: μαιντανος
εντερα: μαραθος,σκορδο
ερπης: χαμομηλι
Ζ
ζαλαδες: μαιντανος, μαντζουρανα,χαμομηλι
ζαχαρο: φασκομηλο
Η
ημικρανιες: δυοσμος, θυμαρι, λεβαντα, μαντζουρανα, χαμομηλι
ηρεμιστικα: χαμομηλι
Θ
θυρεοειδης αδένας: ενα γλυκό καρυδάκι την ημέρα
Ι
Ιγμοριτιδα Λεβαντα : Bραστε 2 φλιτζανια νερο, προσθεστε το χυμο 2 λεμονιων, πιπερι, ενα κουταλακι θαλασσινο αλατι και μια χουφτα φρεσκα η αποξηραμενα φυλλα λεβαντας. Στη συνεχεια, πριν κρυωσει το μειγμα, σκυψτε πανω απο τη γαβαθα, σκεπαστε το κεφαλι σας με μια πετσετα και καντε για αρκετη ωρα εισπνοες. Tο συστατικα του μειγματος και ιδιαιτερα η λεβαντα παιζουν απολυμαντικο και αποσυμφορητικο ρολο.
ικτερος: δυοσμος
Κ
καθαρισμος προσωπου: χαμομηλι
καθαρτικο: τσουκνιδα, γλυκανισος
καλλοι: ραδικια, μολοχα, πατατα, σκορδο
καρδια: θυμαρι, σελινο, σκορδο
καρκινος: λεβαντα (απο το στομα), μανιταρι
κοκυτης: ριγανη
κολικος: ριγανη
κοιλοπονος: τσαι μαντζουρανας, χαμομηλι, δυοσμος, λεβαντα
κοπωση: τσουκνιδα, ριγανη
κρεατοελιες: ραδικια
κρυολογημα: χαμομηλι, φασκομηλο, ματζουρανα, πευκο (εισπνοη), θυμαρι, κρεμμυδι, μαιντανος, πατατα
κυτταριτιδα: μαιντανος
Λ
λίπος στο αίμα: σκόρδο, κρεμμύδι
λοξυγκας: δυοσμος, ιγανη
Μ
ματια: χαμομηλι (για τις φλογωσεις - μολυνσεις), καρπουζι, μαιντανος, μαραθος
μελανιες: θυμαρι, κρεμμυδι, μαιντανος, κρεμμυδι, μαιντανος, μαραθος, μολοχα, πατατα
μολυνσεις: χαμομηλι
μυικοι πονοι: φασκομηλο
Ν
ναυτια: δυοσμος, Χαμομηλι
νεφρική ανεπάρκεια: αφέψημα του μαϊντανού
νεφρα-πετρες: ραδικια, σελινο
νεφρα-μολυνσεις: μαιντανος
νευρικες συσπασεις: θυμαρι
Ξ
Ο
ορεξη: γλιστιριδα, χαμομηλι, μαραθος, ρεπάνι
ουρηση- δυσκολια-μολυνσεις: Μαντζουράνα, ριγανη, αφέψημα μαϊντανού (για δύσκολες περιπτώσεις), γλιστιριδα
Π
παλινδρομηση: φασκομηλο, χαμομηλι
περιοδος-πονοι: κανελλα
πετρες στα νεφρα: μαραθος
πνευμονες: ριγανη
πεψι: φασκομηλο, δυοσμος
πληγες: πευκο, φασκομηλο, χαμομηλι
πονοδοντος: θυμαρι, χαμομηλι, κανελλα, δυοσμος, ριγανη, λεβαντα, κρεμμυδι
πονοκεφαλος: δυοσμος, σιναπι, λεβαντα, ροδι, γλιστιριδα, χαμομηλι
πονοι: αφεψημα μαιντανου
πρηξιματα: ραδικια, μαιντανος
προστατης: αγριαδα, καλαμπόκι (φούντα), τσουκνίδα
πυρετος: διοσμος, θυμαρι, χαμομηλι, σκορδο,ευκαλυπτος, καρπουζι, μαιντανος, σελλινο (Βραζουμε φυλλα και ανθη Αγκιναρας και πίινουμε καθε μερα 2 ποτηρια)
Ρ
ρευματισμοι: τσουκνιδα, ραδικια, δυοσμος, θυμαρι, δαφνη, δαφνελαιο, χαμομηλι, θυμαρι, κρεμμυδια, σκορδο
Σ
σάκχαρο: κραμβί, κουνουπίδι, μπρόκολλα, καρότα
σπασμοι: δυοσμος, λεβαντα (απο το στομα)
στομαχι-πονοι-διαταραχες: φασκομηλο, μαντζουρανα, θυμαρι, δυοσμος γλυκανισο, γλυκανισος, χαμομηλι (για τη νευρωση βραζουμε τα φυλλα του Βασιλικου και πινουμε 1 ποτηρι καθε πρωι)
συκωτι: θυμαρι, σελινο, δυοσμος
συναχι: χαμομηλι, θυμαρι
Τ
ταχυπαλμιες: δυοσμος
τεριδονα: ριγανη
τριχοπτωση: φασκομηλο
τροφικες δηλητηπιασεις: δυοσμος
τσιμπηματα: ραδικια
Υ
υπερκοπωση: φασκομηλο, κρεμμυδι
υπερταση: σκορδο, σουκνιδα, διοσμος, γλιστιριδα, κρεμμυδι, λεβαντα, μαιντανο, σελλινο, σκορδο, φραουλα, λεμονι, μαντζουρανα, μηλο, ελια, ρυζι, σταφυλι
υποταση: δαφνη, θυμαρι, φασκομηλο, κριθαρι, βασιλικος πολτος, προκολη
υπνωτικο: λεβαντα
Φ
φαρυγγιτιδα: σκορδο, φασκομηλο
φουσκομα εντερων: μαραθος
Χ
χαμηλη πιεση αιματοεκκριτη και ατονια: λασμαρί (ροζμαρί)
χιονιστρες: καρυδια, σελλινο
χοληστερινη: σκορδο, φασκομηλο, δυοσμος, αμυγδαλο γλυκο, κριθαρι
χωνευση: Μαντζουράνα, ριγανη, χαμομηλι
Ψ
ψηλή πίεση στο αίμα: σκόρδο, κρεμμύδι
ψωριαση: ριγανη, μολοχα
Ω

ΑΘΑΣΙΑ ή ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ

Η ελληνική μυθολογία λέει για μια όμορφη πριγκίπισσα από τη Θράκη, που ονομαζόταν Φυλλίς. Όταν μια φορά ο Δημοφώντας γιος του Θησέα ενώ περνούσε από τα μέρη της, συναντήθηκαν και αγαπήθηκαν κεραυνοβόλα.
Ο νέος αυτός  βρέθηκε στα μέρη της Θράκης καθώς επέστρεφε με το καράβι του από την Τροία, και ο  βασιλιάς του έδωσε ένα μέρος του βασιλείου του και την θυγατέρα του για  γυναίκα. Μετά από λίγο καιρό ο Δημοφώντας νοστάλγησε την πατρίδα του  την Αθήνα και συμφώνησε με τη σύζυγο του να πάει επίσκεψη στη πατρίδα του, αλλά γρήγορα να επιστρέψει.
Η Φυλλίς έμεινε περιμένοντας τον καλό της για καιρό και με την ελπίδα, αλλά αυτός δεν γύρισε, ώσπου η καημένη πέθανε από  μαρασμό. Οι θεοί τη λυπήθηκαν και την μεταμόρφωσαν σε  αμυγδαλιά, η οποία ένεκα της ιστορίας της, έγινε σύμβολο της ελπίδας. Όταν κάποτε ο Δημοφών επέστρεψε, βρήκε τη Φυλλίδα μεταμορφωμένη από τους Θεούς σε ένα γυμνό δέντρο χωρίς  φύλλα και άνθη. Λυπημένος  αγκάλιασε το δέντρο, το οποίο ξαφνικά  άνθισε  από λουλούδια, δείχνοντας ότι η αγάπη δεν μπορεί να νικηθεί από το  θάνατο.

Η αμυγδαλιά φύεται σε όλες σχεδόν τις θερμές και ξηρές περιοχές της Παραμεσογειακής ζώνης όπου καλλιεργείται από τα αρχαία χρόνια. Για αυτόν το λόγο ο καθορισμός τού τόπου προέλευσής του είναι πολύ δύσκολος. Είναι  δένδρο φυλλοβόλο με ύψος από 4 ώς 12 μέτρα, κορμό διαμέτρου μέχρι 30 εκατοστά και φύλλα  ελλειψοειδή, λογχοειδή και οδοντωτά. Διαθέτει τεράστια αντοχή στην ξηρασία, φύεται σχεδόν σε όλα τα είδη εδαφών , ακόμη και σε πετρώδη και με μεγάλη κλίση εδάφη.
Πρώτη από τα καρποφόρα δένδρα η αμυγδαλιά βιάζεται να φέρει την άνοιξη. Και την βλέπουμε μέσα στο χειμώνα, το Γενάρη, να ντύνεται σαν νυφούλα με τα άσπρα και όμορφα λουλούδια της. Τα άνθη της λευκά-ρόζ, βλαστούν στα γυμνά κλαδιά από τα μέσα του Γενάρη πρωτύτερα από τα φύλλα.

Τα πικραμύγδαλα περιέχουν την αμυγδαλίνη η οποία περιέχει ένα δηλητήριο, το υδροκυάνιο, γι αυτό δεν πρέπει να τρώγονται.

ΔΑΦΝΗ (αρωματικό φυτό)

Η ΔΑΦΝΗ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
Η Δάφνη ήταν μια όμορφη νύμφη. Ήταν κυνηγός και είχε αφιερώσει τη ζωή της στην Άρτεμη τη θεά του κυνηγιού.
Όπως η θεά το ίδιο και αυτή αρνιόταν να παντρευτεί, και όσοι θαυμαστές την περιτριγύριζαν, ποτέ κανείς δεν είχε την εύνοια τη.Όμως για κακή της τύχη την λιμπίστηκε ο Θεός Απόλλωνας
και όταν αυτή αρνήθηκε  τον έρωτα της, την κυνήγησε. Η Δάφνη φοβισμένη προσευχήθηκε στην προστάτιδα της την  Άρτεμη που για να την προστατε΄σει την μεταμόρφωσε σε δάφνη, το γνωστο θαμνοειδες δένδρο που βλατά στις όχθες των ποταμών.
Ο Απόλλωνας τότε για ανάμνηση της ομορφιάς της και του έρωτά του για αυτήν, έκοψε μερικά κλαδιά και έπλεξε  ένα στεφάνι, και έκανε τη δάφνη ιερό του φυτό. Καθιέρωσε την απονομή δάφνινου  στεφανιού στους πρωταθλητές και στους νικητές.
ΔΑΦΝΗ
Η δάφνη είναι αρωματικό φυτό της οικογένειας των δαφνοειδών. Στην Κύπρο και στην Ελλάδα συναντάται και αυτοφυής. Είναι επίσης γνωστή γνωστή με τα λαϊκά ονόματα βαγιά, δάφνη, και δάφνη του Απόλλωνα.
Είναι θάμνος ή μικρό δέντρο. Τα φύλλα του είναι εναλλασσόμενα, ακέραια, λογχοειδή, βαθυπράσινα με μικρό μίσχο και με ελαφρά κυματοειδή μορφή. Η οσμή τους είναι αρωματική και η γεύση τους λίγο πικρή. Τα άνθη βγαίνουν τον Μάρτιο με Απρίλιο. Ο καρπός είναι σαρκώδες περικάρπιο με μεγάλο σπέρμα και σε μέγεθος μικρής ελιάς. Από τους καρπούς παράγεται το δαφνέλαιο.
Ο πολλαπλασιασμός του γίνεται με σπέρματα και με μοσχεύματα, και με παραφυάδες.

Τα φύλλα του φυτού χρησιμοποιούνται στη μαγειρική ως άρτυμα, και το αιθέριο άλαιο από τα φύλλα και τους καρπούς, χρησιμοποιήται για την παρασκευή εντομοκτόνων και παρασιτοκτόνων.

ΜΑΧΑΙΡΑΔΕΣ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

Μαχαιράς, σπαθάκι, γλαδιόλα
Το όνομα γλαδιόλος προέρχεται από τη λατινική λέξη Gladius που σημαίνει ξίφος.


Η Θεά Δήμητρα είχε αγαπημένο μέρος ένα ιερό δάσος κοντά στη Θεσσαλία.
Ο κακός Ερυσίχθονας που δεν πίστευε στους θεούς, ζούσε εκεί κοντά και χωρίς σεβασμό στην ιερότητα του μέρους, μάζευε ξύλα από τα δέντρα του ιερού δάσους.
Όταν κάποιοι προσκυνητές προσπάθησαν να τον σταματήσουν, έκοψε το κεφάλι του ενός. Από το αίμα, η Δήμητρα έκανε να ξεπηδήσουν μικρά φυτά σε σχήμα ξίφους που τα ονόμασε μαχαιράδες, και θέλοντας να τον τιμωρήσει, διάταξε τον Λιμό (την πείνα) να μπει εντός του.
Ο Ερυσίχθονας αδυνατώντας να αγοράσει αρκετή τροφή για να ικανοποιήσει την όρεξή του, πούλησε την κόρη του για ν' αγοράσει περισσότερη τροφή.
Η κόρη του δραπέτευσε στο δάσος, και η Δήμητρα την μετέτρεψε σε φυτό μαχαιρά, για να φροντίζει τον άντρα που σκοτώθηκε από τον πατέρα της. Όταν ο Ερυσίχθονας δεν μπορούσε να βρει πλέον τροφή και δεν είχε άλλα χρήματα να αγοράσει, η επιθυμία του για τροφή ήταν τόσο δυνατή που η Πείνα τον οδήγησε να φάει τον εαυτό του.


Το αρχαίο όνομα της γλαδιόλας ήταν ξιφίον από την ελληνική λέξη ξίφος, που εννοείται ως σπαθί. Είναι βολβώδες φυτό και αυτοφύεται σε όλους τους αγρούς. Φτάνει σε ύψος μισού έως ενός μέτρου και ανήκει στην οικογένεια των Ιριδιδών. Ανθίζει αργά την Άνοιξη. Τα άνθη του βγαίνουν κατά μήκος του βλαστού και γέρνουν όλα προς τη μια πλευρά. Τα λουλούδια θεραπεύουν σωματικές ασθένειες. Τα στελέχη των ανθέων μετά των βολβών, χρησιμοποιούνται ως καταπλάσματα, και ωφελούν στους κολικούς.